MAJİSTRAL DOSYA
“LEKE TEDAVİSİNDE TRANEKSAMİK ASİT MUCİZE Mİ? :
Leke tedavisi dendiğinde karşımıza çok geniş bir dermokozmetik sektörüyle beraber lazer, prp, mezoterapi gibi çok sayıda tedavi olanağı çıkmaktadır. Dermokozmetik ürünlerde ise son dönemde revaçta olan Traneksamik Asitli formüller göze çarpıyor.
Peki Traneksamik asit nedir ve hangi formüllerde hangi yüzdelerde kullanılması etkinliğini optimize eder, birlikte inceleyelim. Tabii ne ile baş etmeye çalıştığımızı bilmemiz gerek ki, uygun tedavi seçilebilsin.
Leke nasıl oluşur?
Melanin, epidermisin bazal tabakasındaki melanositler tarafından üretilir ve çevredeki keratinositlere sürekli olarak sağlanır. Keratinositler sabit miktarda melanini koruyacak şekilde düzenlenir ve bu nedenle cilt renginde dalgalanma olmaz. Bununla birlikte yaşlanma, ultraviyole radyasyon ve hormonal dengesizlik cildin düzenleyici mekanizmalarını bozar, melanin artışına ve keratinositlerde aşırı melanin birikmesine neden olur ve bu da pigment lekeleri olarak kendini gösterir.
Traneksamik Asit Nasıl Etki Eder?
Traneksamik asidin dermatolojik bozukluklardaki etki mekanizması tam olarak anlaşılamamıştır. Melazmada, traneksamik asidin varsayılan etki mekanizması, dermal damar yapısının büzülmesini ve keratinositler ile melanositlerin etkileşimini değiştirerek ve tirozinaz aktivitesini azaltarak melanin sentezinin azalmasını içerir.
TRANEKSAMİK ASİT’Lİ LEKE FORMÜLLERİ
Dermatologlar tarafından topikal olarak en çok reçete edilen leke formüllerinde gördüğümüz Traneksamik Asit’i ülkemize kazandırmak Galenik Ecza için büyük bir gurur olmuştur.
Formülasyonlarda kullanılan traneksamik asit oranlarına baktığımızda %10’a kadar çıkılabileceğini gösteren çalışmalar vardır. Ancak kişiye özel doz, doktor tarafından belirlenmelidir.
Traneksamik asit başka hangi etken maddelerle birlikte kombine edilebilir?
Traneksamik asit %3, Azelaik asit %10 ile kullanılabilirken aynı zamanda yapılan bir araştırmaya göre %3 Traneksamik asit, %1 kojik asit ve %5 niasinamid kombinasyonu da leke tedavisinde etkili bulunmuştur. Majistralin gücüyle bahsi geçen etken maddelerle farklı kombinasyon ve oranlarda reçetelenip, hastanın tedavisi sağlanabilir.
Bunlar içinden bir tanesini sizin için inceledik: ACAT Formülasyonunda traneksamik asit, arbutin ve askorbik asit ile kombine halde kullanılır.
Bu formülasyonda tirozinaz inhibitörü olarak hidrokinon yerine arbutin kullanılmıştır.
C vitamini ise melatoninin, lökomelatonin adı verilen renksiz bir maddeye dönüşümünü arttırarak koyu lekelerin oluşumunu engeller. Hem arbutin hem de askorbik asit, melanin sentezi üzerine etki edip yeni lekelerin oluşumunu engelleyerek etki gösterirler.
Leke formüllerinde baz krem olarak kullanılan Nourivan™ Antiox nedir? Neden tercih edilmelidir?
Bu formülde baz olarak yazılan Nourivan™ Antiox, antioksidan içeriği sayesinde havayla temasında kolayca okside olabilen hidrokinon ve askorbik asit gibi maddelerin yer aldığı bu formülasyonlarda kullanıldığında preparatın stabilitesini arttırarak 30 gün boyunca etkili kalmasını sağlar. Bunun yanı sıra metil paraben, propil paraben, sodyum lauril sülfat (SLS), propilen glikol içermez. Ayrıca Güneş’in yarattığı oksidatif hasarı azaltarak cildin korunmasına ve nemlenmesine yardımcı olur.
KLİGMAN / MODİFİYE KLİGMAN FORMÜLLERİNDEKİ DETAY NEDİR?
Majistrali Eczacının Sanatı yapan detayı incelemeden önce formül içeriğindeki ham maddelere bakalım.
Tabii ki ham maddelerin FARMA KALİTE ZİNCİRİNE dahil olması ve bunun için MUTLAKA GMP’ye uygun tesisler aracılığı ile tedarikinin sağlanması gerektiğini artık biliyoruz.
Hidrokinon, tirozinazın kompetatif inhibitörüdür, bu sayede melanin sentezini inhibe ederek etki gösterir. Tretinoin ise tirozinaz enziminin transkripsiyonunu inhibe eder. Böylece hidrokinon ile birlikte tirozinaz inhibisyonu 2 farklı basamaktan sağlanmış olur.
Topikal kortikosteroidler ise hiperpigmentasyonda rol oynayan inflamatuvar sitokinlerin baskılanmasını ve ayrıca melanositlerdeki hücresel metabolizmanın yavaşlamasıyla melanin oluşumunun azaltılmasını sağlar. İrritasyon riski de göz önüne alındığında topikal tedavide önerilen tretinoin konsantrasyonu %0.05’tir. Yapılan çalışmalar sonucunda fluosinolon asetonid ile triamsolon asetonidin etkinliklerinin birbirine oldukça yakın olduğu gözlemlenmiştir.
Gelelim bu formülde istenmeyen etkileri yaratan detaya:
Her iki formülde de taşıyıcı olarak “Hidrofilik Merhem” kullanılmıştır. Hidrofilik Merhemin içeriğine baktığımızda şu maddeleri görüyoruz; metil paraben, propil paraben, sodyum lauril sülfat (SLS), propilen glikol, stearil alkol, beyaz vazelin ve saf su.
Hepimizin bildiği gibi yan etkilerinden dolayı gerek sistemik gerek lokal bir çok tedaviden uzaklaştırılmaya çalışılan SLS, metil paraben gibi maddeleri içeren bir taşıyıcının, leke tedavisi gibi aslında sert bir tedavide yer alması, tedavinin seyrini olumsuz olarak etkileyecektir.
HTTN, geleneksel Kligman formülünün modifiye edilmiş versiyonlarından biridir. HTTN formülasyonunda kullanılan Nourivan Antiox’un neden tercih edilmesi gerektiğini yazının başında anlatmıştık. Bu bazın özellikleri ve doğru hazırlama koşullarıyla formül 30 gün stabil kalarak leke tedavisinin aynı etkinlikle devam edebilmesi olanağını sağlar. Daha hazırlanırken kararan hidrokinonlu preparatların etkinliği soru işareti yaratmaktadır.
HTTN formülünde, Kligman formülü’nde olduğu gibi %5 hidrokinon bulunmaktadır. Ancak tretinoin miktarı, Modifiye Kligman Formülü’ndeki gibi 50 mg’dır. İrritasyon riski de göz önüne alındığında topikal tedavide önerilen kremdeki tretinoin konsantrasyonu %0.05’tir. Yapılan çalışmalar sonucunda fluosinolon asetonid ile triamsolon asetonidin etkinliklerinin birbirine oldukça yakın olduğu gözlemlenmiştir.
Özellikle sorulan formüllerin klinik çalışmaları ve hazırlanışlarını görmek istiyorsanız bize egitim@galenikecza.com.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
Sağlıkla kalın…
Ecz. Gaye KARAATA Ecz. Ceren Akdağ
Galenik Ecza Pazarlama Direktörü Majistral Teknik Uzmanı
*** Bu yazıda geçen formüller ve bütün majistraller doktor tarafından reçete edilip eczacı tarafından eczane laboratuvarında hazırlanmalıdır. Tavsiye niteliğinde değildir.
- Cestari, Tania & Pinheiro Dantas, Lia & Boza, Juliana. (2014). Acquired hyperpigmentations. Anais brasileiros de dermatologia. 89. 11-25. 10.1590/abd1806-4841.20142353.
- Desai SR. Hyperpigmentation therapy: a review. J Clin Aesthet Dermatol. 2014 Aug;7(8):13-7. PMID: 25161755; PMCID: PMC4142815.
- Davis, E. C., & Callender, V. D. (2010). Postinflammatory hyperpigmentation: a review of the epidemiology, clinical features, and treatment options in skin of color. The Journal of clinical and aesthetic dermatology, 3(7), 20–31.
- GraceLaurenSantoso, GraceLaurenSantoso & AnisIrawanAnwar, AnisIrawanAnwar & FaridaTabri, FaridaTabri & KhairuddinDjawad, KhairuddinDjawad & AsnawiMadjid, AsnawiMadjid & ArifinSeweng, ArifinSeweng. (2018). The Effectiveness of Combination Serum of Tranexamic Acid, Galactomyces Ferment Filtrate, Niacinamide And Alpha Arbutin in Enhancing Skin Brightness. International Journal of Medical Reviews and Case Reports. 2. 1. 10.5455/IJMRCR.Enhancing-Skin-Brightness.
- Khuraiya S, Kachhawa D, Chouhan B, Dua M, Rao P. A comparative study of topical 5% tranexamic acid and triple combination therapy for the treatment of melasma in Indian population. Pigment Int 2019;6:18-2
